Dzień ten został ustanowiony w hołdzie mieszkańcom polskich wsi za ich patriotyczną postawę w czasie II wojny światowej. Za pomoc jaką udzielali osobom ukrywającym się przed prześladowaniami i wysiedlanym za walkę w oddziałach partyzanckich oraz żywienie mieszkańców miast i żołnierzy podziemnego państwa polskiego. Z szacunku dla ogromu ofiar poniesionych przez mieszkańców wsi – rozstrzeliwanych, wywożonych do sowieckich łagrów i niemieckich obozów koncentracyjnych oraz na przymusowe roboty, wyrzucanych z domostw, pozbawianych życiowego dorobku.

Wieś polska pomimo grożących represji wykazywała się patriotyczną postawą przez cały okres II Wojny Światowej. Jej mieszkańcy wchodzili w skład wielu ugrupowań partyzanckich. Wieś żywiła oddziały partyzanckie, udzieliła schronienia Polakom wysiedlonym ze swoich siedzib przez okupanta, przechowywała ukrywających się Żydów. Za tą patriotyczną postawę zapłaciła ogromną cenę.