Gostynińskie Towarzystwo Kulturalno-Naukowe z wizytą u Starosty

            Stowarzyszenia grupują ludzi, którzy tworzą dobrowolny związek, zawiązany do realizacji wspólnych zamierzeń, zainteresowań oraz poszukiwań. Niewątpliwie takimi stowarzyszeniami są towarzystwa i stowarzyszenia naukowe. Odgrywają one, jako społeczny ruch naukowy, niezwykle ważną rolę w rozwoju cywilizacyjnym i kulturowym oraz są nieodzownym elementem polityki publicznej. Organizacje te zajmują ważne miejsce w nauce polskiej, kulturze oraz w życiu społeczno-gospodarczym naszego kraju.

            Tradycja towarzystw i innych organizacji naukowych w Polsce sięga XV wieku, kiedy to ok. 1489r. założono stowarzyszenie naukowo-filozoficzne Sodalitas Litteraria Vistulana (Nadwiślańskie Towarzystwo Literackie) z siedzibą w Krakowie. Prawdziwy rozkwit przypadł na początek XIX wieku i wynikał bezpośrednio z prądów oświecenia.

            W organizacjach tych zrzeszali się najznamienitsi przedstawiciele swoich czasów. Towarzystwa naukowe w wyniku działań represyjnych zaborców, nasilających się zwłaszcza po powstaniach, musiały niejednokrotnie zawieszać swoją działalność lub ulegały rozwiązaniu. Po strajkach akademickich i protestach narodowych w latach 1905–1907 zaczęły odradzać się towarzystwa naukowe. Najprężniej działały w Warszawie, w Wilnie, we Lwowie, w Przemyślu i w Płocku. Nowe warunki zaistniały po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 r. Zniknęły ograniczenia prawne i polityczne. Na wyraźne podkreślenie zasługuje udział stowarzyszeń naukowych w tym okresie, w pracach mających na celu scalanie terytorium kraju w jednolity organizm państwowy oraz w podnoszeni Polski z zacofania gospodarczego. Istniejące w tym okresie towarzystwa wniosły olbrzymi wkład w rozbudowę systemu oświatowo-wychowawczego poprzez kształcenie kadr naukowych. Towarzystwa zajmowały się integracją polskiej inteligencji, upowszechnianiem wiedzy i tworzeniem współczesnych organizacji opiniotwórczych wypowiadających się w sprawach nauki, kultury, życia gospodarczego.

            Gostynińskie Towarzystwo Kulturalno-Naukowe zawiązało się w 2007r. z inicjatywy grupy aktywnych społecznie naukowców: dr Barbary Konarskiej-Pabiniak, dr Elżbiety Szubskej-Bieroń, mgr Jolanty Bigus, mgr Ewy Walczak, mgr Marka Osmałka oraz Urszuli Pieniążek. Wszystkie ww. osoby stanowią trzon organizacji, czyli Zarząd.

            Organizacja ta poprzez swoją działalność nawiązuje do naszej gostynińskiej historii i tradycji. „Nieraz Obyczaj stary zawadziłem” – przyznaje się Norwid i choć trochę szydzi z zaklętych formuł, to pisze obyczaj wielką literą jako coś wielkiego, coś niezwykłego w dziejach ludzi. Bo i jest to rzecz ważna. Obyczaj zespala ludzi silną więzią, tradycja to jeden z elementów definiujących naród. Główny cel jaki postawił przed sobą Zarząd Gostynińskiego Towarzystwa Kulturalno-Naukowego to uchronić od zapomnienia naszą historię, tradycję oraz animowanie środowisk naukowych, twórczych i inteligenckich w szeroko pojętej działalności społecznej i kulturalnej polegającej na krzewieniu kultury poprzez wspieranie twórczości naukowej, literackiej i artystycznej związanej z kulturą ludową w naszym regionie. Od 2007 roku opracowało i wydało     4 tomy „Rocznika Gostynińskiego” (2007r.-I Tom, 2008r.-II Tom, 2012r.-III Tom, 2016r. -IV Tom). W 2017 roku został wydany „Gostyniński Słownik Biograficzny”, a w 2020 roku kolejna pozycja wydawnicza pt. „Ulice Gostynina z historią w tle”.

            Wydanie każdej z wymienionych publikacji to ogrom pracy liczony w setkach godzin spędzonych w archiwach. To tysiące pokonanych kilometrów w poszukiwaniu zdjęć, monografii i odbytych spotkań z naocznymi świadkami historii lub osobami posiadającymi dokument z tych wydarzeń. To niemierzalny wkład grupy zapalonych naukowców, którzy podjęli się próby syntetyzacji dziejów Naszego Regionu-Ziemi Gostynińskiej oraz jej roli na mapie historycznej i współczesnej tej części Mazowsza. Autorzy wszystkich sześciu publikacji przygotowanych przez Gostynińskie Towarzystwo Kulturalno-Naukowe dali nam lekcję wrażliwości, ukazując różne odcienie historii. Uczą nas realnej oceny rzeczywistości i troski o dalsze losy naszej małej ojczyzny.

By nasz patriotyzm nie stał się powierzchowny, a miłość do ojczyzny nie była tylko hasłem.

                       Władze Powiatu Gostynińskiego w osobach Starosty Gostynińskiego Arkadiusza Boruszewskiego, Wicestarosty Gostynińskiego Marii Wróblewskiej i Przewodniczącej Rady Powiatu Gostynińskiego Katarzyny Osowicz-Szewczyk podziękowały Zarządowi Gostynińskiego Towarzystwa Kulturalno-Naukowego, że pozytywnie odpowiedzieli na zaproszenie i przybyli na spotkanie w dniu 24 maja 2022r, a na ręce Pani Prezes dr Barbary Konarskiej-Pabiniak zostały złożone podziękowania dla wszystkich członków za determinację w poszukiwaniu materiałów, za rzetelne przedstawienie naszej historii, a tym samym zapisanie się na jej współczesnych kartach oraz recenzencki trud.

Tekst;J. Brudnowski

Zdjęcia;W. Modrzejewski

Wydział Promocji i Rozwoju Starostwo Powiatowe w Gostyninie